Er virðing gagnvart öðrum pólitisk mál?

Í umræðunni um bókina „Tíu litlir negrastrákar“ er orðasambandið „pólitisk rétthugsun“. Þetta er bein þýðing á „political correctness“ á ensku, en ég verð að játa að ég hef aldrei skilið hugmyndina á bak við þetta orðasamaband í hvoru tungumáli. Yfirleitt er maður sakaður um að vera pólitiskt rétthugsandi ef maður bendir á það þegar einhverjum er ekki sýnd nægilega tillitsemi og samúð. En hvað er rangt við að benda á það? Auðvitað er það óþægilegt að heyra það frá öðrum, en að svara með því að kalla það pólitískt mál þegar einhver bendir á þetta er svolítið furðulegt. Er virðing gagnvart öðrum pólitískt mál? Það vona ég ekki.

Sumir hafa sagst koma af fjöllum þegar sagt er að þessi bók innihaldi kynþáttahatur. Ég á erfitt með að trúa að nokkur maður geti verið hissa á því að bók sem nefnist sig „Tíu litlu negrastrákar“ og sýnir tíu litla óvita með stórar varir geti verið særandi. Auðvitað er það mögulegt að hvað sem er getur sært hvern sem er, en mér finnst hættuna mjög augljósa í þessum tilfellum. Það minnir mig á þegar ég heyri karlmenn tala um hvernig þeir skilja alls ekki hvernig hin eða þessi auglýsing geti verið móðgandi við konur.

Málið snyst um tillitsemi og samúð. Það snýst um virðingu gagnvart öðrum og einnig gagnvart sjálfum sér. Og ef einhver bendir á óvirðingu sem við höfum sýnt öðrum, þá skulum við frekar taka tillit til þess en að hrópa „pólitísk rétthugsun“ á moti. Við erum auðvitað siðmenntað fólk, og erum betra en það.

Athugasemdir

[Paul Nikolov, 31.10.2007 kl. 17:08]

Takk fyrir þetta, Laissez-Faire. Á meðan ég skil hvað þú ert að fara, ég tel að þetta bók er ekki í sömu flokkurinn og Shakespeare eða Mann - bækur sem eru fyrir fullorðnir. Fullorðnir geta ákvaðu sjálfir hvað þeirra finnst um hugmyndir í sögunni. „Tíu litlir negrastrákar“ er barnabók, sem sýnir sterkir og rangir hugmyndir um hvernig Afríku-búar eru - hugmyndir sem ég vil ekki hafa kennt til dóttir mínum í leikskóla, til dæmis. Kannski í byrjun 20. öld var það í lagi að gera grín af Afríku-búum, en erum við ekki siðmenntari en það í dag? Þetta bók er til nú þegar - það er enginn lög sem bannar fólk til að fara á eBay og finna hana, ef fólk vill gera það. En að endurprenta þetta bók, hér á Íslandi í árið 2007, er bæði furðulegt og sorglegt.

Að andmæla skoðunum með rökum á opinberum vettvangi er einmitt það sem ég er að reyna að gera. Við getum auðvitað tjá okkar fram og til baka. En ég hélt að við vorum komnir á vettvangi þar sem umræða um hvort það sé í lagi að endurprenta barnabók sem kenna kynþáttahatur væri sjálfsagt mál.

[Marvin Lee Dupree, 31.10.2007 kl. 22:30]

Þetta mál snýst um svo margt annað en prentfrelsi, laissez -faire. Styð samt prentfrelsi 100%. Þessi bók beinist að börnum.

Það er enginn að tala fyrir því að banna eða brenna bókina - hvað þó aðrar. Ég á allar þessar bækur sem þú nefnir til sögunnar og sennilega flestar sem þú gætir nefnt. 

 Þetta snýst um að þessi bók er ekki menningararfleið og það eru einstaklingar með vægast sagt furðulega skoðanir að gefa út þessa bók. Er einhver búinn að spá í því hvort að fólkið á bak við útgáfu bókarinnar, eða það fólk sem hvatti til þess að hún yrði endurútgefin séu kannski bara rasistar?

[Kolgrima, 31.10.2007 kl. 22:48]

Góður pistill, Paul. Auðvitað velur hver fyrir sig. Þeir sem gefa börnum svona bók, vita vel hvað þeir eru að gera. Líka þessir sem segja, já en mér finnst það ekki. Íslendingar eru upplýst þjóð og venjulega grafa þeir ekki 70-80 ár aftur í tímann eftir lesefni fyrir börn sín. Nú finnst sumum það allt í einu mjög fínt að lesa sjötuga, áttræða bók um svarta drengi sem farast.

Aðeins ein íslensk barnabók hefur lifað góðu lífi í þetta langan tíma og það er Dimmalimm. 

Það er virkilega áhugavert og upplýsandi að skoða skrif fólks um þetta mál út frá yfirlýstum pólitískum skoðunum þess